Dooreten terwijl je vol zit

Herken jij dit?

Gepubliceerd op: 24 maart 2017

Jij eet vast wel eens een stuk taart of een reep chocola als je net hebt gegeten. Zo niet, dan ben jij uitzonderlijk beheerst, want je kan er niets aan doen: het zit in onze biologie. Het wordt wel hedonisch eten genoemd. Eten omdat het lekker is, zonder dat je honger hebt. Ons systeem beloont ons letterlijk met vonkjes genotshormoon voor lekker eten. Ooit, pakweg in de prehistorie, was dat een nuttige eigenschap. Maar inmiddels werkt het tegen ons.

 Als je na de lunch aan je tafelgenoten vraagt: wie heeft er zin in een ijsje, dan zullen de vingers omhoog schieten. Want ijs, vol vetten en suikers, doet het goed bij ons hedonische systeem.

Beloningsvonkjes

Gedragsdeskundigen maken daarbij nog het onderscheid tussen ‘wanting’ en ‘liking’. ‘Willen’ is een universeel dierlijk reactie. Het gevoel ik WIL dit NU hebben. ‘Liking’ gaat over lekker vinden. Als we iets eten dat we lekker vinden maken we onder meer lichaamseigen cannabinoïden aan, die beloningsvonkjes.

Daarom praten mensen wel over verslaving als het om eten gaat; een term die nogal wat discussie oproept. Feit is dat eten sterk door emoties wordt gedreven. De een lijkt daar gevoeliger voor dan de ander.

Volle maag

Terug naar dat toetje er altijd nog wel past in die volle maag. Daar zijn meerdere zaken aan de hand. Ten eerste gebeurt er in de mond iets dat in jargon de cefalische respons heet. Als we iets proeven of ruiken, worden er meteen signalen doorgestuurd naar ons verteringssysteem. Dat wordt als het ware voorbereid op voeding die gaat komen.

Maar een snelle hap, zoals koek, taart of een hamburger, verteert eigenlijk veel te snel voor onze spijsvertering. Daardoor omzeilt zult eten de plekken in de maag en darmen die signalen door moeten geven over verzadiging.

In de maag- en darmwand bevinden zich entero-endocriene cellen die reageren op bepaalde voedingsstoffen. Via de nervus vagus, een belangrijke zenuw, geven deze cellen signalen door aan de hersenen tijdens en net na het eten, zo weet je idealiter dat je genoeg gegeten hebt.

Dit systeem krijgt onvoldoende tijd om te reageren wanneer er bijvoorbeeld een over daad aan ‘snelle’ suikers zoals die uit frisdrank langskomt.

Goed kauwen

Ook dat is weer terug te voeren op de oertijd toen we lastig verteerbaar voedsel aten zoals knollen en wortels. Voor een goede spijsvertering en het voorkomen van overeten moet voeding langzaam in de darmen komen.

Daarom is goed kauwen zo belangrijk. Niet dat je nu direct afvalt als je beter gaat kauwen. Maar het is fascinerend dat het cefalische respons zelfs op gang komt als je iets in je mond stopt, erop kauwt en het daarna weer uitspuugt.

Er zijn proeven bij wielrenners en hardlopers die een slok suikerwater kregen en deze weer uitspuugden. Ze presteerden beter dan de groep die niks had gekregen. Het was maar een paar procent, maar het is ongelooflijk.

Tags: eetgewoonte, Mind Balance, verantwoord eten, voedingstips